Pojačano suznje oka poznato kao epifora, nastaje kao posljedica disbalansa između proizvodnje i oticanja suza.
Stvaranje suza odvija se u suznoj žlijezdi i u pomoćnim žlijezdama koje su smeštene u okviru vežnjače oka. Treptanjem se suze raspoređuju po površini oka i zajedno sa lipidnim i mukoznim slojem grade prekornealni suzni film. Aktivacijom mišića orbikularisa suze se skupljaju u suzom jezercu, u unutrašnjem uglu oka, potom preko suznih tačkica i kroz kanaliće dolaze do suzne kesice i u konačnici se dreniraju u nos putem nazolakrimalnog kanala.
Brojni faktori mogu dovesti do suzenja oka, a mogu biti vezani za pojačano stvaranje suza ili za smetnje u oticanu suza, te se mogu se podijeliti u određene grupe:
Neadekvatno nalijeganje kapaka na očnu jabučicu i slaba funkcija suzne pumpe: pravilan položaj (apozicija) kapaka prevenira preveliku izloženost površine oka, uz to je neophodan za normalno kretanje suza ka drenažnom sistemu, a treptanje (kontrakcija mišića orbikularisa) ima funkciju suzne pumpe koja aktivno potiskuje suze u sistem za oticanje. Stanja poremećaja položaja kapaka kao što su ektropion (donji kapak izvrnut ka spolja), entropion (donji kapak uvrnut ka oku), everzaija suznih tačkica, sindrom mlitavih kapaka, pareza facijalnog živca i sl. uzrokovaće pojačano suzenje.
Opstruktivni poremećaji suznih puteva: Svako stanje koje opstruiše suzni drenažni put može uzrokovati suzenje. U ovom segmentu razlikujemo stanja poput suženja suznih tačkica i kanalića koja nastaju usljed hronične upale, upotrebe određenih lijekova, traume, infekcije, zračenja i sl. Zapušenje nazolakrimalnog kanala koji spaja suznu kesicu i sa nosem, jedan je od najčešćih uzroka suzenja u ovoj grupi. Obično se javlja u okviru involutivne stenoze, traume, upale suzne kesice, zračenja, upale sinusa i sl. Takođe, pojava i efekat mase tumora na bilo kojem nivou može dovesti do suzenja.
Bolesti površine oka: povrećana suvoća ili nadražaj površine oka aktivira refleksni krug gdje sama informacija o iritaciji dovodi do pojačane sekrecije suza da bi se oko ovlažilo ili da bi uklonio iritans. Listanja stanja je brojna, najčešće se nalazi bolest suvog oka, hronični blefaritis, alergijske reakcije, trihijaza, inflamatorne bolesti rožnjače i sl.
Evaluacija suznog oka za oftalmologa takođe može biti izazov. Potrebno je dobiti informacije da li je suzenje stalno ili povremeno i u kojim situacijama se javlja.
Suzenje koje nastaje kao posljedica smetnji vezanih za površinu oka obično se javlja u naletima, pacijent ima osjećaj da oči odjednom zasuze, dok je suzenje koje nastaje kao posljedica smetnji u oticanju suza najčešće konstantno.
Neophodan je detaljan klinički pregled polažaja i funkcije kapaka, stanja površine oka, kao i sprovođenje određenih ispitivanja vezanih za prohodnost suznih puteva (test zadržavanja floresceina, propiranje i sondiranje suznih puteva, endoskopija nosa i dr.), a u nekim situacijama i dodatna dijagnostika poput CT i MRI.
Utvrđivanjem uzroka pristupa se liječenju koje u slučaju poremećaja položaja kapaka zahtijeva hiruršku korekciju i vraćanje kapaka i punkta u adekvatnu poziciju.
Opstuktivne smetnje takođe zahtijevaju neku od hirurških intevencija u zavisnosti na kom nivou se nalazi prepreka. Jedna od najčešće izvođenih intervencija je dakriocistorinostomija gdje se spaja suzna kesica sa sluznicom nosa uz postavljanje silikonskog stenta.
Smetnje vezane za površinu oka obično ne zahtijevaju operativne intervencije.
Suvo oko kao jedan od naječešćih smetnji danas se na savremen način liječi tehnologijama IPL-a, LLLT (low level light therapy) i drugih ’’in office’’ procedura koje stimulacijom lojnih žlijezda i smanjenjem inflamacije pozitivno utiču na stvaranje kvalitetnog suznog filma, uspostvljanja balansa u proizvodnji, isparavanju i oticanju suza.
